Η αλήθεια είναι πως όσοι από εμάς ακολουθούν κάθε χρόνο το έθιμο της Σαρακοστής και περνάνε αυτή τη σημαντική δοκιμασία της χριστιανικής πίστης, γνωρίζουμε πως οι περιορισμοί είναι πολλοί και διαφορετικοί. Για να μπορέσει ένας πιστός να παραμείνει συνεπής στη μεγάλη υπόσχεση που έχει δώσει στον Θεό και τον εαυτό του, είναι σημαντικό να γνωρίζει τις λεπτομέρειες που επιβάλλει η παράδοση, ώστε να μην αποτύχει η προσπάθειά του. Ακριβώς για αυτό, όσο πιο ενημερωμένοι είμαστε σχετικά με τους κανόνες που έχει θέσει η εκκλησία και η Ορθοδοξία, τόσο πιο εύκολο θα είναι να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε τη διατροφή μας με τον ανάλογο τρόπο, ώστε να μην χρειαστεί να στερηθούμε βασικά θρεπτικά στοιχεία.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Σύμφωνα με την εκκλησία, η έναρξη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ξεκινάει με την Καθαρά Δευτέρα και ολοκληρώνεται μετά τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου, καθώς τότε θεωρείται πως ο Ιησούς αναστήθηκε. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, ο γενικός κανόνας απαγορεύει την κατανάλωση τροφών που εμπεριέχουν αίμα, δηλαδή το κρέας και το ψάρι, καθώς και κάποια παράγωγα αυτών, όπως είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αβγά. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι επιπλέον περιορισμοί, οι οποίοι αποκλείουν τροφές όπως το λάδι και το κρασί, γεγονός που γεννά ερωτηματικά και προβληματισμούς στους πιστούς που επιθυμούν να ακολουθήσουν τη νηστεία της Σαρακοστής.

Ποιες είναι η νηστίσιμες τροφές που μπορούμε να καταναλώσουμε

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, συμπεραίνουμε πως οι τροφές που επιτρέπονται κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, είναι τα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια, τα ζυμαρικά, οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά, οι ελιές και ο ταραμάς. Και κάπου εδώ βέβαια, προκύπτει το πρώτο βασικό ερώτημα: Γιατί μπορούμε να φάμε ελιές αλλά δεν μπορούμε να φάμε λάδι; Στην πραγματικότητα, λίγοι είναι εκείνοι που αποκλείουν εντελώς το λάδι από τη διατροφή τους. Ωστόσο, σύμφωνα με την εκκλησία, οι μόνες ημέρες που δεν πρέπει να υπάρχει λάδι στα πιάτα και κρασί στα ποτήρια μας, είναι η Τετάρτη και η Παρασκευή. Ο συμβολισμός πίσω από αυτό «κρύβεται» στη Μεγάλη Εβδομάδα, καθώς θεωρείται πως την ημέρα Τετάρτη ήταν που ο Ιούδας πρόδωσε τον Χρηστό και δάσκαλό του, ενώ την Παρασκευή, ήταν η ημέρα της Σταύρωσης του Θεανθρώπου, με αποτέλεσμα να θεωρούνται και οι δύο ως ημέρες αυστηρής νηστείας και μέγιστου πένθους.

Ποιες είναι οι σημαντικές εξαιρέσεις που «σπάμε» τη νηστεία

Μπορεί κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής να μην αποκλείονται απόλυτα όλα τα ψαρικά, καθώς μπορούμε να καταναλώσουμε χταπόδι, καλαμάρι, σουπιές, γαρίδες και οστρακοειδή, ωστόσο υπάρχει δύο συγκεκριμένες ημέρες, όπου η νηστεία γίνεται λίγο πιο ευέλικτη και το τραπέζι μας πιο «πλούσιο». Μία από αυτές είναι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου που γιορτάζεται μαζί με την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου και θεωρείται μία από τις πιο αξιοσημείωτες γιορτές της χριστιανοσύνης, καθώς συμβολίζει την αναγγελία για τον ερχομό του Χριστού στον κόσμο από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς την Παναγία. Τη συγκεκριμένη ημέρα το εορταστικό μενού επιβάλει μπακαλιάρο και σκορδαλιά, ενώ ανεξάρτητα από την ημέρα που πέφτει, έχουμε τη δυνατότητα να καταναλώσουμε και κρασί και λάδι. Το ίδιο περίπου ισχύει και για την Κυριακή των Βαΐων όπου γιορτάζουμε την είσοδο του Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ, για αυτό τα ψαρικά έχουν «πρωταγωνιστικό» ρόλο στο τραπέζι μας!

Μπορεί οι παραπάνω κανόνες να φαίνονται σε κάποιους ιδιαίτερα αυστηρές, όμως οι συνταγές που μπορούμε να δημιουργήσουμε με τις επιλογές που διαθέτουμε είναι αμέτρητες και πεντανόστιμες. Το μόνο που θα χρειαστεί να κάνουμε, είναι να βάλουμε μπρος τη φαντασία και τη δημιουργικότητά μας, δημιουργώντας ανεπανάληπτα πιάτα που θα ξετρελάνουν όλα τα μέλη της οικογένειας!