Η Σαρακοστή ήταν και είναι για πολλούς από εμάς μια πολύ ξεχωριστή περίοδος. Είτε ακολουθούμε πιστά τη νηστεία επί 40 ημέρες, είτε «όχι ακριβώς», όλοι γνωρίζουμε καλά πως η Σαρακοστή είναι μια περίοδος ιδανική για ανασυγκρότηση, αρχικά σε πνευματικό επίπεδο και φυσικά και σε σωματικό, καθώς διατροφικά μπορούμε να κερδίσουμε πολλά από τα νηστίσιμα γεύματα.

Φέτος, η νηστεία της Σαρακοστής αποτελεί μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε στην κουζίνα μας πιάτα και μενού… φτιαγμένα με αγάπη για τους δικούς μας ανθρώπους και η κυρά-Σαρακοστή, που «ζωντανεύει» μέσα από το sarakosti.gr, το δημοφιλές site, ειδικού ενδιαφέροντος του Ομίλου DPG, μας εγγυάται γευστικά αποτελέσματα που θα εκπλήξουν ευχάριστα μικρούς και μεγάλους! Στις σελίδες του sarakosti.gr βρίσκουμε διατροφικές συμβουλές, πρωτότυπες και δημιουργικές συνταγές, αλλά και ένα ολοκληρωμένο νηστίσιμο μενού, που μας απαλλάσσει από την κλασική ερώτηση «τι να μαγειρέψω αύριο».

Φέτος εξάλλου, η κυρά-Σαρακοστή μάς συστήνει την «οικογένειά» της: Ένας σύζυγος «μεσογειακός» στις γευστικές του προτιμήσεις, μια κόρη που προσέχει πάντα τη γραμμή της, ένας γιος γλυκατζής, μια πεθερά «παραδοσιακή» και η ίδια, μια νοικοκυρά… που πάντα έχει τον τρόπο να ικανοποιεί κάθε επιθυμία των αγαπημένων της!

Προτού δούμε αναλυτικότατα πώς η κυρά-Σαρακοστή θα βρει τον τρόπο να τους ικανοποιήσει όλους μαζί και κάθε έναν ξεχωριστά, ας ξεκινήσουμε με την παραδοσιακή επιταγή, που δεν είναι άλλη από το να φτιάξουμε μόνοι μας αυτή την τόσο ξεχωριστή φιγούρα.

Η κυρά-Σαρακοστή: Όταν η παράδοση αιώνων φτάνει στο σήμερα

Η κυρά-Σαρακοστή είναι το πιο διασκεδαστικό έθιμο αυτής της περιόδου και ήδη έχει «επανεμφανιστεί» συνοδεύοντάς μας ως το Πάσχα…

Τι συμβολίζει η κυρά-Σαρακοστή

Είτε ως ζωγραφιά είτε φτιαγμένη από ζυμάρι (που δεν τρώγεται), η μορφή της κυρά-Σαρακοστής είναι ίδια: Μια εύσωμη γυναίκα με μαντήλι στο κεφάλι ή πλεξούδες στα μαλλιά και σταυρό στην κορυφή, χωρίς στόμα, με μια μεγάλη ποδιά και… επτά πόδια! Πράγματι μια «περίεργη» φιγούρα, όμως πολύ οικεία και πολύ αγαπητή σε μικρούς και μεγάλους. Η μορφή της, βεβαίως, δεν είναι διόλου τυχαία, καθώς κάθε ένα από τα χαρακτηριστικά της συμβολίζει κάτι συγκεκριμένο, σε σχέση με την περίοδο που διανύουμε.

Καταρχήν, έχει στο κεφάλι της τον σταυρό, διότι σχετίζεται άμεσα με τη θρησκεία. Η νηστεία της Σαρακοστής γίνεται για θρησκευτικούς λόγους, για να προετοιμάσει τους πιστούς Χριστιανούς Ορθόδοξους για το Πάσχα. Κατόπιν, φορά το μαντήλι στο κεφάλι όπως έκαναν παλαιότερα οι γιαγιάδες στα χωριά της ελληνικής υπαίθρου ή έχει περίτεχνες πλεξούδες στα μαλλιά, ενώ δεν έχει στόμα, ακριβώς επειδή νηστεύει. Η μεγάλη της ποδιά συμβολίζει τα μαγειρέματα της νηστείας και τα νηστίσιμα φαγητά των σαράντα αυτών ημερών, ενώ τέλος, το κυριότερό της χαρακτηριστικό, που είναι τα επτά της πόδια έχουν λόγο ύπαρξης… ημερολογιακό: Καθένα συμβολίζει τις επτά εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα έως το Πάσχα. Σύμφωνα δε με την παράδοση, κάθε Σάββατο, τα παιδιά του σπιτιού κόβουν κι ένα από τα πόδια της κυρά-Σαρακοστής, με το τελευταίο να κόβεται το Μεγάλο Σάββατο και μετά, σε κάποιες περιοχές, να λειτουργεί ως «γούρι» - στη Χίο, για παράδειγμα, συνήθιζαν να το κρύβουν μέσα σ’ ένα ξερό καρύδι και μετά το τοποθετούσαν μαζί με τα άλλα για να το βρει όποιος ήταν ο τυχερός, ενώ σε άλλες περιοχές το έβαζαν μέσα στο ψωμί της Ανάστασης.

Τα υλικά της κυρά-Σαρακοστής

Είτε απλό χαρτί, είτε χαρτόνι, είναι ό,τι χρειάζεται για μια κυρά-Σαρακοστή που ετοιμάζεται γρήγορα και εύκολα από τους μικρούς καλλιτέχνες κάθε σπιτιού, υπάρχει όμως και η μέθοδος κατασκευής από ζυμάρι – εξίσου απλή και γρήγορη. Αρκούν τρεις κούπες αλεύρι, μία κούπα αλάτι και μία νερό για τη ζύμη και διάφορα μπαχαρικά για τη διακόσμηση (συνήθως γαρύφαλλο ή μαχλέπι) και μέσα σε λίγη ώρα, η «ζυμωμένη» κυρά-Σαρακοστή είναι έτοιμη. Εκτός από την παραδοσιακή διακόσμηση με το γαρύφαλλο και τα σχέδια με το μαχαίρι, μπορούν και πάλι οι μικροί καλλιτέχνες να αναλάβουν δράση και με τις νερομπογιές τους να της δώσουν πιο… μοντέρνα μορφή!

Σε πολλές περιοχές, πλάθοντας την Κυρά Σαρακοστή, μικροί και μεγάλοι τραγουδούν:

Την κυρά Σαρακοστή
που ‘ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη ‘φτιάχναν
με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν’ ένα τη βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.